Amasya Ad?n?n K?keni
Eskiça?da bir çok Anadolu ?ehrinin kurucu (ktistes) tanr?s? veya kahraman?n?n oldu?u bilinmektedir. Bu mitolojik kurulu? Amasya için de geçerlidir.
Roma ?mparatoru Septimius Severus (M.S. 193-211) dönemine ait bir Amasya sikkesi üzerinde yer alan ERMHC KTICAC THN POLIN yaz?t?ndan hareketle Hermes’in Amasya kentinin kurucu tanr?s? oldu?u kabul edilmektedir.
Bu k?sa aç?klamadan sonra Amasya ad?n?n tarihçesine gelecek olursak;
Hitit belgelerine göre Amasya’n?n bilinen ilk ad?n?n Hakmi? [Khakm(p)is] oldu?u san?lmaktad?r. Bu isimin Perslerin Amasya’y? fethine kadar devam etti?i de?erlendirilmektedir.
Amasya’n?n Mitridates Krall??? Dönemi'ndeki ad? “Amasseia” d?r. Özellikle M. Ö. II. yüzy?ldan itibaren darp edilen Amasya ?ehir sikkelerinde AMASSE?A ibaresi aç?kça görülmektedir. Zaten co?rafyac? Strabon’da Amasya için Amaseia sözcü?ünü kullanmaktad?r.
Amaseia sözcü?ü, “Ana” anlam?na gelen ve özellikle “Ana Tanr?ça” y? kasteden ‘Ama’ ve onun çe?itlemesi olan ‘Mâ’ ibaresi ile ba?lant?l?d?r. Bundan hareketle denilebilir ki Amaseia “Ana Tanr?ça Mâ’n?n ?ehri” anlam?na gelmektedir.
Ana Tanr?ça Mâ, Perslerin Anadolu’yu fethinden sonra tap?m? yayg?nla?an do?u kökenli bir tanr?çad?r. Ayn? zamanda bu tanr?ça Mitridates ve Kapadokya’n?n yerel tanr?ças?d?r. Amaseia sözcü?ü de Persler zaman?ndaki as?l söyleni? ?eklinin Hellen a?z?na uydurulmu? biçimidir.
Roma döneminde Amaseia ad? fazla bir de?i?ikli?e u?ramadan AMACIAC (Amasia) olarak kullan?lm??t?r. Örne?in, ?mparator Sept?m?us Severus, Caracalla ve Severus Alexander döneminde darp edilmi? Amasya ?ehir sikkelerinde AMACIAC ad?n? görmekteyiz.
Bizans Devri'nde de Amasia ad?n?n de?i?meden devam etti?i bilinmektedir.
Amasya’n?n ad? Dani?mendliler zaman?nda ise bazen Amasiyye, bazen de ?ehr-i Hara?na olarak an?lm??t?r.
Selçuklu, ?lhanl?, Beylikler ve Osmanl? ?mparatorlu?u döneminde de Amasya ad? herhangi bir de?i?ikli?e u?ramadan günümüze kadar gelmi?tir.
Bu k?sa aç?klamadan sonra Amasya ad?n?n tarihçesine gelecek olursak;
Hitit belgelerine göre Amasya’n?n bilinen ilk ad?n?n Hakmi? [Khakm(p)is] oldu?u san?lmaktad?r. Bu isimin Perslerin Amasya’y? fethine kadar devam etti?i de?erlendirilmektedir.
Amasya’n?n Mitridates Krall??? Dönemi'ndeki ad? “Amasseia” d?r. Özellikle M. Ö. II. yüzy?ldan itibaren darp edilen Amasya ?ehir sikkelerinde AMASSE?A ibaresi aç?kça görülmektedir. Zaten co?rafyac? Strabon’da Amasya için Amaseia sözcü?ünü kullanmaktad?r.
Amaseia sözcü?ü, “Ana” anlam?na gelen ve özellikle “Ana Tanr?ça” y? kasteden ‘Ama’ ve onun çe?itlemesi olan ‘Mâ’ ibaresi ile ba?lant?l?d?r. Bundan hareketle denilebilir ki Amaseia “Ana Tanr?ça Mâ’n?n ?ehri” anlam?na gelmektedir.
Ana Tanr?ça Mâ, Perslerin Anadolu’yu fethinden sonra tap?m? yayg?nla?an do?u kökenli bir tanr?çad?r. Ayn? zamanda bu tanr?ça Mitridates ve Kapadokya’n?n yerel tanr?ças?d?r. Amaseia sözcü?ü de Persler zaman?ndaki as?l söyleni? ?eklinin Hellen a?z?na uydurulmu? biçimidir.
Roma döneminde Amaseia ad? fazla bir de?i?ikli?e u?ramadan AMACIAC (Amasia) olarak kullan?lm??t?r. Örne?in, ?mparator Sept?m?us Severus, Caracalla ve Severus Alexander döneminde darp edilmi? Amasya ?ehir sikkelerinde AMACIAC ad?n? görmekteyiz.
Bizans Devri'nde de Amasia ad?n?n de?i?meden devam etti?i bilinmektedir.
Amasya’n?n ad? Dani?mendliler zaman?nda ise bazen Amasiyye, bazen de ?ehr-i Hara?na olarak an?lm??t?r.
Selçuklu, ?lhanl?, Beylikler ve Osmanl? ?mparatorlu?u döneminde de Amasya ad? herhangi bir de?i?ikli?e u?ramadan günümüze kadar gelmi?tir.
